I wreszcie znaki diakrytyczne alfabetów Sampa, X-Sampa, CXS i Kirshenbaum.
IPA | Sampa | X-Sampa | CXS | Kirshenbaum | Objaśnienia |
znaki diakrytyczne ‒ prozodia | |||||
ă | a_X | a_X | a_X | Przykrótkość. | |
aˑ | a:\ | a:\ | a:\ | Półdługość. | |
aː | a: | a: | a: | a: | Długość. |
aːː | a:: | a:: | a:: | Podwójna długość. | |
zna.ci | zna.ci | zna.ci | zna.ci | Granica sylaby. | |
| | | | | | | | Granica zestroju akcentowego. | |
|| | || | || | || | Granica konturu intonacyjnego. | |
◌ ͜ ◌ | ◌-\◌ | ◌-\◌ | Brak przerwy (wymowa ciągła). | ||
ˌmatɛˈmatɨka | %matE"mat1ka | %matE"mat1ka | "matE'mat1ka %matE"mat1ka | ,matE'mat1ka | Akcent dynamiczny: główny i poboczny. |
a̯ | a_^ | a_^ | a_^ | Niesylabiczność. | |
n̩ | n= n_= | n= n_= | n= | n- | Sylabiczność. |
znaki diakrytyczne ‒ akcent toniczny | |||||
◌̋ ◌˥ | _T | _T | _T | Akcent melodyczny bardzo wysoki. | |
◌́ ◌˦ | _H | _H | _H | Akcent melodyczny wysoki. | |
◌̄ ◌˧ | _M | _M | _M | Akcent melodyczny średni. | |
◌̀ ◌˨ | _L | _L | _L | Akcent melodyczny niski. | |
◌̏ ◌˩ | _B | _B | _B | Akcent melodyczny bardzo niski. | |
ǎ | a_/ a_R | a_/ a_R | _R | Akcent melodyczny rosnący. | |
â | a_\ a_F | a_\ a_F | _F | Akcent melodyczny opadający. | |
◌᷄ ◌˦˥ | _H_T | _H_T | _H_T | Akcent melodyczny wysoki, rosnący. | |
◌᷅ ◌˩˨ | _B_L | _B_L | _B_L | Akcent melodyczny niski, rosnący. | |
◌᷈ ◌˦˥˦ | _R_F | _R_F | _R_F | Akcent melodyczny rosnąco‑opadający. | |
ꜛ◌ | ^ | ^ | ^ | Podwyższenie tonu. | |
ꜜ◌ | ! | ! | ! | Obniżenie tonu. | |
↘◌ | <F> | <F> | <F> | Kadencja. | |
↗◌ | <R> | <R> | <R> | Antykadencja. | |
znaki diakrytyczne ‒ koartykulacje | |||||
◌͡◌ θ͡x | D_x | Dx) | Artykulacja podwójna. | ||
dʷ | d_w | d_w | d_w | d<w> | Labializacja (labiowelaryzacja). |
dᶹ | d_P d_v\ | d_P d_v\ | d_P | Labializacja (labiodentalizacja). | |
dʲ d͡j | d' d_j | d' d_j | d; | d; d^ | Palatalizacja. |
dˠ | d_G | d_G | d_G | Welaryzacja. | |
dʶ | d_R | d_R | d_R | d" | Uwularyzacja. |
pˤ p̴ | p_?\ | p_?\ | d_?\ | Faryngalizacja. | |
tʰ | t_h | t_h | t_h | t<h> | (Post)aspiracja. |
d̴ | d_e | d_e | d_e | d<H> | Welaryzacja lub faryngalizacja. |
a̜ | a_c | a_c | a_c | a. | Mniejsza zaokrąglenie. |
a̹ | a_O | a_O | a_O | a. | Większe zaokrąglenie. |
o͍ | o- | Spłaszczenie. | |||
ɔ˞ ɖ | O` d` | O` d` | O` d` | O<r> d. | Cerebralizacja samogłosek, retrofleksyjność spółgłosek. |
ã | a~ a_~ | a~ a_~ | a~ | a~ | Unosowienie. |
znaki diakrytyczne ‒ typy fonacji | |||||
t̬ | t_v | t_v | t_v | Dźwięczność, udźwięcznienie. | |
ḁ | a_0 | a_0 | a_0 | a<o> | Bezdźwięczność, ubezdźwięcznienie. |
a̰ | a_k | a_k | a_k | a<?> | Fonacja laryngalna. |
a̤ aʱ | a_t | a_t | a_t | a<?> | Fonacja chuchająca. |
znaki diakrytyczne ‒ typy plozji | |||||
d̚ | d_} | d_} | d_} | Brak plozji. | |
dˡ | d_l | d_l | d_l | Plozja boczna. | |
dⁿ | d_n | d_n | d_n | Plozja nosowa. | |
znaki diakrytyczne ‒ zmiany miejsca i sposobu artykulacji | |||||
a̟ a˖ | a_+ | a_+ | a_+ | Uprzednienie. | |
a̠ a˗ | a_- | a_- | a_- | Cofnięcie. | |
a̞ a˕ | a_o | a_o | a_o | Obniżenie. | |
a̝ a˔ | a_r | a_r | a_r | Podwyższenie. | |
a̘ | a_A | a_A | a_A | Uprzednienie obsady języka. | |
a̙ | a_q | a_q | a_q | Cofnięcie obsady języka. | |
ä | a_" | a_" | a_" | a" | Centralizacja. |
a̽ | a_x | a_x | a_x | Przesunięcie ku [ə]. | |
znaki diakrytyczne ‒ uszczegółowienie miejsca lub sposobu artykulacji | |||||
t̪ | t_d | t_d | t_d | t[ | Dentalność (górno-zębowość). |
t̺ | t_a | t_a | t_a | Apikalność. | |
t̻ | t_m | t_m | t_m | Laminalność. | |
t̼ | t_N | t_N | t_N | Lingwo‑labialność. | |
◌͆ | Artykulacja dolno‑zębowo‑górno‑wargowa. | ||||
k’ | k_> | k_> | k_> | k` | Kirshenbaum: ejektywność jeśli przy symbolu spółgłoski bezdźw., iniektywność ‒ spółgłoski dźw. |
Osobne znaki. | _< | _< | _< | ` | Iniektywność. |
znaki spoza IPA | |||||
- | - | Separator, np. pol. trzy [t-S1] vs. czy [tS1] |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz