niedziela, 7 sierpnia 2011

105. Sztylpy i sztyblety (i czapsy)

Z cyklu wyrazy rzadko używane… Słowo „sztylpa” (ta sztylpa) pochodzi z niemieckiego „Stylpe”. Oznacza albo wysoki but do jazdy konnej (podobno współcześnie, ale w Internecie nie znalazłem takiego użycia), albo (dawniej wg słownika, współcześnie wg Internetu) ochraniacz na goleń, wysoka cholewka nakładana na but:


Inaczej „czaps”, chociaż to ostatnie słowo oznacza dokładnie większy rodzaj ochraniaczy, typowy dla kowbojów, jednak rozróżnienie między sztylpą a czapsem spotyka się chyba coraz rzadziej (po wpisaniu w Google hasła „czapsy” pojawia się więcej sztylp niż czapsów).

Podobnie brzmi, lecz jest zupełnie innym butem sztyblet:

Jest krótszy (ma krótszą cholewkę), choć dalej ponad kostkę, i ma paski gumki wszyte po bokach cholewki, a więc powinien być niewiązany. Wg definicji słownikowej jest też butem męskim, ale w dzisiejszych czasach…

„Sztyblet” pochodzi z rosyjskiego „штиблет”.

4 komentarze:

  1. Te wyrazy zadomowiły się po prostu w słowniku jeździeckim. "Sztyblety" razem ze "sztylpami" tworzą dość elegancki komplet* przypominający jeździeckie oficerki (jednak nie dość elegancki, aby pokazać się w nim na zawodach). "Czapsy" natomiast używane są najczęściej przez młodych adeptów jazdy konnej, również mogą być dobrane do sztybletów, jednak nie są ani eleganckie, ani nie prezentują się dobrze.
    *Przypominam, że elegancki komplet sztyblety-sztylpy musi być skórzany!

    OdpowiedzUsuń
  2. Dawna nazwa SZTYBLETÓW to "kamasze". Dwa inne znaczenia słowa "kamasze" to 1. sznurowane buty za kostkę i 2. getry (W. Doroszewski).

    A skoro mowa o getrach, warto dodać, że oprócz "kamaszów" synonimami były "gamasze i cholewki".

    OdpowiedzUsuń
  3. Sztyblety damskie to wszechstronne buty, które świetnie komponują się zarówno z casualowymi, jak i bardziej formalnymi strojami. Ich elegancka, ale zarazem prosta forma sprawia, że są idealne dla kobiet ceniących sobie minimalizm i wygodę. Sztyblety często posiadają niewielki obcas, co dodaje im elegancji, ale jednocześnie zapewnia komfort noszenia. To idealne obuwie dla tych, którzy szukają połączenia praktyczności z nowoczesnym stylem.

    OdpowiedzUsuń